Het motto is: komt er een bedreiging, gebeurt er iets nieuws, weet u niet wat u moet doen, voelt u angst opkomen; reageer dan niet, verdwijn tegen de achtergrond, laat alles over u heen waaien en vermijd elke confrontatie. Het is een primitieve reactie. Heel eenvoudige organismen laten deze vorm van reactie al zien: gebeurt er iets, verroer je dan niet, wacht af. Wie zich niet beweegt wordt niet gauw opgemerkt en opgegeten. Bij sommige insecten en spinnen is deze reactie vaak te zien, maar ook bij hogere diersoorten. Dikwijls helpt ook de kleur en de omgeving waar het dier zich bevindt: verdwijn letterlijk tegen de achtergrond.
Ieder mens heeft in meer of mindere mate de neiging tot 'je stil houden'. 'Je stil houden' is niet altijd een zwaktebod. In de Westerse bedrijfscultuur mogen we dit alertsysteem eigenlijk niet tonen, we worden geacht ons mannetje te staan. Toch is het soms bij ons ook wel een nuttige reactie: veel problemen lossen zich het beste op als men niet ingrijpt. Er zijn mensen die het 'je stil houden': niet opvallen, niet reageren, passief blijven, geen geluid maken, je niet bewegen, bovenaan hun menu lijst hebben staan. Deze mensen zullen in een situatie waarin ze bijvoorbeeld in een kamer vol met vreemde mensen zijn, doen alsof ze er niet zijn, zich niet bewegen, niets zeggen. Hierdoor trekken ze geen aandacht. U kunt hier ook denken aan het negeren van wat om u heen gebeurt. Dit heeft vaak te maken met een vorm van besluiteloosheid, van 'niet weten wat te doen'. Uitdrukkingen als: 'verstijfd van schrik' of 'ik kon ter plekke in de grond zinken' duiden op het alertsysteem 'zich dood houden'.
In de dierenwereld kunt u kijken naar wat een insect doet als het een kikker opmerkt. Het insect doet niets, beweegt zich niet. De kikker kan hem zo niet zien. Door deze reactie redt hij zich het leven. Zoals een muis 'muisstil' blijft zitten, zich niet beweegt, zich 'stil houdt' wanneer hij zich betrapt voelt. Ze maken gebruik van een alertsysteem om aan bedreigende situaties te ontsnappen.
Het 'je stil houden' ziet u ook gebeuren door tijdens vergaderingen te zwijgen. Een leraar op school heeft vaak te maken met deze reactie van zijn leerlingen. Als hij iemand een beurt wil geven, wil checken of het huiswerk geleerd is, dan zal de reactie van veel leerlingen zijn: houd je muisstil, beweeg je niet, zodat de aandacht niet op je valt. Doe alsof je er niet bent.
Ga verder naar 'je groter maken'
| Je stil houden | Je groter maken | Vechten | Vluchten |
|
 |
 |
 |
| Terug naar de groep | Afstand houden | Pleasing |
 |
 |
 |