Angst heeft een natuurlijke en uitermate nuttige functie in elk dier en in elke mens. Bang zijn, onzekerheid, ongerustheid, het niet vertrouwen van de situatie, draagt bij tot onze waakzaamheid en uiteindelijk tot overleven. Zonder angst zouden we gevaren te laat zien aankomen, te weinig vooruit kijken. Mensen verschillen enorm in de hoeveelheid angst die ze in zich hebben.
Angst is niet de enige drijfveer voor gedrag, maar in het proces van opgroeien speelt het een belangrijke rol. Veel van het menselijk gedrag wordt veroorzaakt als reactie op angstgevoelens. Afhankelijk van de manier waarop mensen in hun eerste levensjaren opgevangen worden, zal de neiging om angstig te reageren in situaties waarin men zich niet veilig voelt sterker of zwakker zijn.
Veel mensen zitten snel in de rats en behouden die angst hun hele leven. Anderen kennen nauwelijks angst. Ze hebben hooguit een gevoel van onbehaaglijkheid in bepaalde situaties. Het woord angst kan dan vervangen worden door ongerustheid. In eerste instantie is het niet kennen van dat angstige gevoel zeer comfortabel, maar het heeft ook zijn schaduwzijden: weinig gevoelens van ongerustheid kunnen mensen ongevoelig en bot maken. Deze mensen hoeven ook geen moed te ontwikkelen. In geval van nood reageren ze mogelijk minder verstandig dan iemand die geleerd heeft om met zijn angst om te gaan.
Gedurende uw leven kunt u niet continu als een angsthaas rondlopen. U wilt die angst kunnen hanteren. De mogelijkheden die we in ons hebben zijn voor alle mensen over de hele wereld gelijk. Deze mogelijkheden treffen we ook aan in de dierenwereld. Ik kijk dan naar gedrag dat dieren laten zien als ze zich in het nauw gedreven voelen. Een dier vecht als hij zich bedreigd voelt of kiest voor vluchten.
De lijst van mogelijke reacties, die mensen over de hele wereld in zich hebben, noem ik het menu. Ieder van ons heeft zošn menu in zich dat verantwoordelijk is voor de mogelijkheden en begrenzingen van de reacties. Wat doen mensen als ze zich bijvoorbeeld in een kamer vol vreemde mensen bevinden, als ze zich niet zeker voelen, als ze onder druk staan, als ze getest worden? Hoe gaan ze om met gevoelens van onzekerheid? In die situaties maken mensen keuzes uit hun menu.
Ga verder naar menselijke reacties op onzekerheid.